SES HİJYENİ (SES KORUYUCU ÖNLEMLER)
Sesimizin bozulmaması için koruyucu bazı önlemler almak önemlidir. Bu önlemlere ses hijyeni denilir.
“Ses telleri” doğru ifadesi ses bantları boynumuzun alt orta kısmında çift olarak bulunur.
Akciğerden pompa gibi dışarı verilen havanın gırtlağımızdan geçerken ses bantlarının bir birine yaklaşması ve uzaklaşması şeklindeki hareketlerle hava şekillendirilerek ses oluşturulur.
- Sesimizi korumak için ses bantlarımızı korumanın yanı sıra, ağız, burun nemli olmalı, havanın geçtiği boğaz ve gırtlak nemli ve güçlü olmalı, hava akımını sağlayan akciğer, diyafram, göğüs kasları sağlıklı ve güçlü olmalı,düzgün bir duruş dinamiği, nemli ve sağlıklı ses bantları sahip olunmalıdır.
- Bağırmak, öfkeyle ses çıkarmak, yüksek sesle gülmek, tiz sesle çığlık atmak ses bantlarımıza ve onların yüzeyine zarar verir. Kalabalık ortamlarda sık sık bulunmak ortam gürültüsü ve mesafe nedeniyle sesinizi duyurmanızı zorlaştıracağından uzun süre farkında olmadan yüksek sesle konuşmaya sebep olur ve ses telleri tahriş olur.
- Her türlü tahriş edici sıvı (kola, asitli içecekler, sirke) ve gazlar (çamaşır suyu, temizlik için kullanılan asitlerin gazı) ses tellerinizi tahriş eder uzak durun.
- Aşırı sıvı kaybına yol açan idrar söktürücü çaylar, kafeinli içecekler, balgam artışını sağlayan çay gibi içeceklerde ses tellerinizi tahriş eder.
- Suyun aşırı birden hızlıca ve mide doluyken tüketilmesinin faydası olmayacağı gibi zararı olur. Su özellikle yemek öncesi ve oturarak içilmemeli gün içi su ihtiyacı yudum yudum su içerek az miktarda ve aralıklarla içilerek karşılanmalıdır.
- Sık sık boğaz temizleme ve öksürmek ses tellerinizi tahriş eder, bol miktarda belirgin miktarda balgam çıkmıyorsa bu davranıştan kesinlikle kaçınmak gerekir.
- Her insanın ses kapasitesi farklıdır. Ancak bu kapasite ses eğitimi ile geliştirilebilir. Her gırtlağın kendine has kapasitesi ve direnç gücü vardır. Bazı gırtlaklar bası şeylerden tahriş olurken bazıları daha dayanıklı ve uzun süre ses çıkarabilir. Ayrıca etraftaki fiziki şartlar ve sizin vücut direnciniz zaman zaman değişiklik gösterir basit bir soğuk sudan normalde etkilenmeyecek bir kişi şartlar ve duruma göre bundan çok etkilenebilir.
- Siğara ses tellerinin en büyük düşmanıdır.
